Numarası : 2018 / 25
Tarihi : 11/6/2018
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın internet sitesinde, 6 Kasım 2018 tarihinde ihracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin genelge yayımlandı.
Bilindiği üzere ihracat bedellerinin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde yurda getirilmesi ve bu bedellerin en az %80’inin bir bankaya satılması, 4 Eylül 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile zorunlu hale getirilmişti. Söz konusu Tebliğ’e yönelik açıklamalarımız 2018/11 numaralı sirkülerimizde yapılmıştı.
TCMB tarafından yayımlanan Genelge ile ihracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.
Bu sirkülerde Genelge'de yer alan dikkat çekici bazı hususlara yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: ihracat, serbest bölge, ithalat, ödeme süresi, döviz kuru, DAB, DSB
İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi
——•-Fiili ihracatı gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçmeyecektir. 180 gün azami süre olup bedellerin ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin yurda getirilmesi esastır.
——•-İhracat bedellerinin en az %80’inin bir bankaya satılması ve karşılığında ihracat bedellerini alan bankaca Döviz Alım Belgesi (DAB) düzenlenmesi gerekmektedir. 180 günlük süre içerisinde kalınması şartıyla ihracat bedeli dövizlerin yurda getiriliş tarihinden sonraki bir tarihte bankaya satılması mümkündür. İhracat bedelinin satış tarihi DAB’ın düzenlendiği tarihtir.
——•-4 Eylül 2018 tarihinden önce fiili ihracatı gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedeller düzenleme kapsamında yer almamaktadır.
——•-İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçmeyecektir. Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazı zorunludur.
——•-Serbest bölgelere yapılan ihracat işlemleri düzenleme kapsamındadır.
——•-İhracat bedellerinin beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden yurda getirilmesi esas olup, bedelin beyan edilenden farklı bir döviz üzerinden getirilmesi mümkündür. Türk parası üzerinden yapılan ihracat karşılığında yurda döviz getirilmesi mümkündür. İhracat bedelinin yolcu beraberinde efektif olarak yurda getirilmesi halinde gümrük idarelerine beyan edilmesi zorunludur.
——•-İndirimlerin yapılması ve mahsup işlemlerinin gerçekleştirilmesi sonrasında kalan tutarın %80’inin bir bankaya satılması zorunludur.
——•-İhracat hesabının kapatılabilmesi için Gümrük Beyannamesi örneği, ilgili Döviz Alım Belgesi (DAB) ve Döviz Satım Belgesi (DSB), satış faturası ile indirim ve mahsup konusu belgelerin aracı bankaya ibrazı zorunludur.
——•-Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların aynı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla, ilgili Gümrük Beyannamesi’nin bankalara ibrazı durumunda mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubu mümkündür. Bu kapsamda mahsup edilen tutarların yurda getirilmesi zorunlu değildir.
——•-Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların farklı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla, ilgili Gümrük Beyannamelerinin bankalara ibrazı durumunda mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubu mümkündür. Bu kapsamda mahsup edilecek tutarların yurda getirilmiş olması zorunludur.
——•-Mahsuben ödeme işleminde, DAB ve DSB mahsup tarihinde geçerli aynı kur üzerinden düzenlenecektir.
——•-Mahsuben ödemede kullanılacak (alışı yapılacak) döviz cinsi ile mahsuben ödenecek (transfer edilecek) gidere ilişkin döviz cinsinin farklı olması halinde mahsuben ödenecek azami tutar mahsup tarihindeki Merkez Bankası çapraz kurları esas alınmak suretiyle tespit edilir. Bu durumda DAB alışı yapılan, DSB transfer edilen döviz cinsinden düzenlenecektir.
——•-Aracı ihracatçı vasıtasıyla yapılan ihracatta, ihracat bedeli, ihracatçının onayı ile imalatçının veya tedarikçinin bu maddede sayılan bütün döviz giderlerinin mahsuben ödenmesinde kullanılabilecektir. Bu durumda DAB ihracatçı, DSB imalatçı ve tedarikçi firma adına düzenlenecektir.
——•-Peşin ödeme olarak ihracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedellerinin en az %80’i fiili ihraç tarihinden itibaren en geç 180 gün içerisinde bir bankaya satılması ve ihracat bedellerini alan bankaca DAB düzenlenmesi zorunludur.
——•-İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçemeyecektir. Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazı zorunludur.
Ülkelere Göre Uygulamalar
——•-İran ve Suriye’ye yapılan ihracat işlemleri bu uygulama kapsamına girmemektedir.
——•-İhracat bedellerinin bankacılık sistemiyle doğrudan ülkemize transferinin mümkün olmadığı Afganistan, Irak ve Libya’ya yapılan ihracat işlemlerinde ihracat bedelinin bankalarca tahsilinin aşağıda belirtilen şekillerde yapılması mümkündür.
——-a) İthalatçının Türkiye’deki bankalarda bulunan hesaplarından transferi yoluyla veya
——-b) İhracat bedelinin ihracat işlemiyle ilişkisi kurulmak şartıyla üçüncü bir ülkeden bankalar aracılığıyla transferi yoluyla veya
——-c) İhracatçının yazılı beyanının yanı sıra işlemin niteliğine göre satış sözleşmesi ya da kesin satış faturası ile Gümrük Beyannamesi ibraz edilmek kaydıyla Nakit Beyan Formu aranmaksızın efektif olarak
——•-İhracat bedellerinin bankacılık sistemiyle doğrudan ülkemize transferinin mümkün olmadığı diğer ülkeler Bakanlıkça belirlenecektir.
Saygılarımızla.
Bu sirkülerlerde yer alan ifadeler; ilgili Kanun, Tebliğ veya Kararda yer alan düzenlemeler hakkında özet ve genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Sirkülerlerde yer alan bilgilerin sağlıklı bir şekilde uygulanması noktasında bizimle irtibata geçmeniz tavsiye edilir.
Saygılarımızla.