Numarası : 2018 / 10
Tarihi : 9/3/2018
İşletmelerin dönem sonunda elde ettikleri kardan önce geçici vergi dönemlerinde elde ettikleri net karın, dönem sonunda yapılacak kar dağıtımına mahsuben önceden dağıtılması işlemine avans kâr payı denmektedir. Halka açık olan şirketlerin avans kâr payı dağıtımına ilişkin düzenlemeler Sermaye Piyasası Kanunu ile düzenlenirken halka açık olmayan şirketlerin avans kâr payı dağıtımına ilişkin düzenlemeler ise 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenmiştir. Konuyla ilgili “Kâr Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliğ”1 ile Sermaye Piyasası Kanununa tabi olmayan anonim şirketler ile limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde avans kâr payı dağıtımına ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır. Söz konusu Tebliğ'de yapılan değişiklikler2 bu sirkülerde ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler: kâr payı avansı, intifa senedi, sermaye payı, kanuni yedek akçeler
Yeni düzenlemeye göre; kâr payı avansı, dağıtım tarihleri itibarıyla ortağın sermaye payı için şirkete yaptığı ödemelerle orantılı olacak şekilde ödenecek.
İmtiyazlı ortaklara ödenecek kâr payı avansı, imtiyaz oranları dikkate alınarak yapılacak. İntifa senedi sahiplerine, yönetim organı üyelerine (ortaklıkları nedeniyle dağıtılacak kâr payı avansı hariç olmak üzere) ve sözleşmede ortaklar dışında kara katılması öngörülen diğer kimselere kâr payı avansı ödenmeyecek.
Dağıtılacak kâr payı avansı, aşağıda belirtilenlerin, ara dönem kârından indirilmesiyle hesaplanacaktır.
• Varsa geçmiş yıllar zararlarının tamamı,
• Vergi, fon ve mali karşılıkları,
• Kanunlara ve sözleşmeye göre ayrılması gereken yedek akçeleri,
• Varsa intifa senedi sahipleri ile sözleşmede ortaklar dışında kâra katılması öngörülen diğer kimseler için ayrılacak tutarları.
Yapılan Tebliğ değişikliği ile birlikte kâr payı avansı dağıtımında dikkat edilecek hususlar aşağıda açıklanmıştır:
Tebliğ düzenlemesi, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi olmayan anonim şirketler ile limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketleri kapsar.
Şirketlerin kâr payı avansı dağıtabilmeleri için, şirket genel kurulunca kâr payı avansı dağıtılmasına ilişkin karar alınması ve kâr payı avansı dağıtılacak hesap döneminde hazırlanan üç, altı veya dokuz aylık ara dönem finansal tablolara göre kâr edilmiş olması gereklidir.
İlgili hesap dönemi sonunda zarar oluşması durumunda, serbest yedek akçeler oluşan zararın mahsubunda kullanılacaktır. Serbest yedek akçelerin, oluşan dönem zararından mahsubu sonrasında bakiye serbest yedek akçe tutarı, dağıtılan kâr payı avanslarından indirilecektir.
Dağıtılacak kâr payı avansı; varsa geçmiş yıllar zararlarının tamamının, vergi, fon ve mali karşılıkların, kanunlara ve sözleşmeye göre ayrılması gereken yedek akçelerin, varsa intifa senedi sahipleri ile sözleşmede ortaklar dışında kâra katılması öngörülen diğer kimseler için ayrılacak tutarların, oluşan ara dönem kârından indirilmesi suretiyle hesaplanacaktır.
Kâr payı avansı, dağıtım tarihleri itibarıyla ortağın sermaye payı için şirkete yaptığı ödemelerle orantılı olacak şekilde ödenecektir.
Kâr payı avansı, kârdan imtiyazlı paylara imtiyaz dikkate alınarak ödenecektir. İntifa senedi sahiplerine, ortaklıkları nedeniyle dağıtılacak kâr payı avansı hariç olmak üzere yönetim organı üyelerine ve sözleşmede ortaklar dışında kâra katılması öngörülen diğer kimselere kâr payı avansı ödenemeyecektir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından Avans Kar Payı Dağıtımı
Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "15.6.6. Avans kâr payı dağıtımı" başlıklı bölümünde avans kâr payı dağıtımına ilişkin aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır:
— Kurumlar vergisi mükelleflerince avans kâr payı dağıtımı yapılması halinde, dağıtılan kâr payları üzerinden elde edenin hukuki niteliğine göre vergi kesintisi yapılacaktır. Kesilen vergiler, avans kâr payı dağıtımının yapıldığı aya ait muhtasar beyanname ile beyan edilecektir.
— Avans kâr payı dağıtımında kurum ortakları açısından elde etme, kurumun yıllık safi kazancının kesinleşip, kârın nakden veya hesaben dağıtıldığı, diğer bir ifadeyle avansın kâr dağıtım kararı uyarınca dağıtılan kârdan mahsup edildiği tarihte gerçekleşecektir. Şu kadar ki; bu süre, ilgili hesap dönemine ilişkin beyannamenin verilmesi gereken tarihi içeren hesap döneminin sonunu geçemeyecektir.
— Avans kâr payı dağıtılması halinde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanmayacaktır.
— Hesap dönemi itibarıyla zarar doğması veya safi kazancın avans olarak dağıtımı yapılan kârdan düşük çıkması halinde, ilgili mevzuatına göre geri çağrılan tutarlara transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanacaktır.
Kâr Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
Saygılarımızla.
1. 9 Ağustos 2012 Tarih ve 28379 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlandı.
2. 1 Eylül 2018 Tarih ve 30522 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlandı.