19.İhtirazi Kayıtla Düzeltme Beyannamesi
Vergi dairesince gönderilen böyle bir yazıya muhatap olan mükellefler öncelikle kendi kayıtlarını, mal ve hizmet alımı ile ilgili sipariş, taşıma, kantar fişi, sözleşme, ödeme gibi kayıt ve belgelerini kontrol etmelidir. Yapılan işlemin gerçekliğini tevsik eden bu kayıt ve belgeler 15 gün içinde vergi dairesine yazıyla sunulmalıdır. Vergi dairesinin bu belgeleri yeterli görmesi halinde sorun kalmayacaktır.
Şayet vergi dairesi bu belgeleri yeterli görmez veya yeterli görse bile gerekli inisiyatifi alamazsa mükellefin ihtirazi kayıtla düzeltme beyannamesi vermesi ve 30 gün içinde yargıya gitmesi gerekir. Özel esaslara girmemek için düzeltme beyannamesi sonrasında çıkan vergi ve cezanın (her zaman vergi ve ceza çıkmayabilir) ödenmesi gerekmez. Görüldüğü gibi, bu yazıya karşı mükellefin düzeltme beyannamesi vermesi, bir tercih değil, zorunluluktur. Düzeltme beyannamesi İdarenin eylemine karşı baskı altında verilen bir beyannamedir. Bu kapsamda normal beyan döneminden sonra verilen düzeltme beyannameleri bir ara,
- “mükellefin kendi isteğiyle verildiği, dolayısıyla Vergi Usul Kanunu 378 inci madde kapsamında dava edilemeyeceği…”,
- “… beyanname verme süresi geçtikten sonra ihtirazi kayıtla düzeltme beyannamesi verilmesi üzerine tahakkuk eden vergiye karşı dava açılmasına olanak bulunmadığı...”
gerekçesiyle ihtirazi kayıtla verilen beyannameler sonucu açılan davalar vergi mahkemelerince reddediliyordu. Ancak güncel Danıştay[1] ve Anayasa Mahkemesi Kararlarıyla[2], idarenin müeyyideli yazısına binaen ihtirazi kayıtla verilen beyannameler için açılan davalar bakımından yargının bu görüşten döndüğü söylenebilir. Diğer bir ifadeyle, sahte fatura kullanma tespit, izaha davet gibi müeyyideli yazılar üzerine ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamesine karşı mükellefin açtığı davaların esas yönünden incelenmesi gerekir. Esasa girmeden, İYUK 27 ve VUK 378 inci maddeleri gerekçesiyle verilen red kararları yüksek yargı kararlarına aykırı düşmektedir.
Sahte belge kullanıcısı şüphesiyle incelemeye alınan mükellefler ise mutlak surette defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeli, vergi müfettişi ile temasta olmalıdır. Aksi takdirde defter belge ibraz etmeyen mükellefin tüm KDV indirimleri reddedilecek, kullanıcı şüphesiyle alındığı incelemeden düzenleyici sıfatıyla özel esaslara alınmış olarak çıkacaktır. Bu da kanser hücresi gibi incelemeye alınan mükellefin tüm alıcı ve satıcılarını doğrudan etkileyecektir.